Simon van Spiegel

Deventer v. 1.2

Family page

Simon van Spiegel, birth 8 Jan 1844 Deventer, died 4 Dec 1926 Deventer, buried Deventer, Joodse Begraafplaats, nr. 292, occupation: Slager, boekhandelaar, son of Asser Falk van Spiegel and Elisabeth Frankfort
S.A. van Spiegel was bestuurslid joodse gemeente van 1877-1917.

Op initiatief van S.A. van Spiegel was men in 1913 binnen Gemiloes Chasodiem begonnen met de Talmoedstudie: om de 14 dagen kwam de opperrabbijn Hirsch hierover lesgeven. Waarschijnlijk was hij de S. van Spiegel die in 1897 kerkenraadslid was va n de Joodse Gemeente in Deventer.

Simon van Spiegel was in 1915 kiesgerechtigd lid van de Joodse Gemeente in Deventer en betaalde een contributie van 12,48, maar hij was niet verkiesbaar. Voor zijn broers Falk en Mozes (zie stamboom) gold hetzelfde, alleen betaalden zij een bijd rage van 6,24.

Documentatie: Grafsteen van Simon van Spiegel (no. 292) op de joodse begraafplaats te Deventer;

Melding van ovl. S.A. van Spiegel en wat hij heeft betekent voor joodse gemeente, in NIW 10-12-1926

Artikel bij begrafenis S.A. van Spiegel in NIW 18-2-1927 Place (family): Deventer, Brink 22, Halberstadt, Duitsland
Married 19 MRT 1873 Deventer to:
Rosette Rubens, birth 6 Jun 1838 Amsterdam, died 9 Dec 1889 Deventer 1st marriage 2nd marriage, daughter of Meijer Barend Rubens and Sara Wolff de Jonge
Actie'39 2,50
Andere huisgenoten:
Niet-Joodse dienstbodes

1) Asser van Spiegel, birth 15 Apr 1877 Deventer, died 13 MRT 1943 Sobibor, Polen, occupation: Kantoorbediende, boekhandelaar to:
Roset van Spiegel, birth 11 Apr 1884 Deventer, died 13 MRT 1943 Sobibor, Polen, daughter of Joseph van Spiegel and Dorothea Julia Veershijm

2) Meyer van Spiegel, alias: Meijer van Spiegel, birth 25 OKT 1878 Deventer, died 17 Aug 1942 Auschwitz, Polen
Gift '38 10,-
Actie'39
Actie juli '40 50,-
Actie '41 vlgs. Richtlijnen 50,-
Bijdragen '42 - '43 Notitie (NIOD) in mei: had al 50,- voldaan; heeft nu zijn aanvulling betaald.
De tweede helft voor 1942/43 op naam van mevr. M. van Spiegel-Rubens:
49,50 (NIG nr. 54)

Afgaande op de lijst van synagogebezoekers van ca. 1925 en de link met de boekhouder S.M. van Spiegel (zie het adres) bestond er wel een familieband met de expediteur Max van Spiegel in de St. Jurrienstraat en met de bedrijfsleider I.M. van Spiege l in de Hoge Hondstraat. M.S. van Spiegel staat vermeld op een lijst van synagogebezoekers van ca. 1925/30 samen met I.M. (Isaac), H.M (Hijman), A.M., S.M. (zijn zoon Simon Meyer) en Marcus van Spiegel.

Meyer S. van Spiegel had eerst een slagerij in de Nieuwstraat (hier was zijn neef Aaron uit Twello de slagerij begonnen); in 1930 vestigde Levie de Leeuw hier een bakkerij. Wat ging Meyer van Spiegel toen doen? Meyer van Spiegel (1878), van beroe p slager. Hij moet echter in 1930 zijn slagerij aan de Nieuwstraat (nr. 74) hebben verkocht aan bakker Louis de Leeuw, hoewel hij daar zelf nog tot 1938 is blijven wonen (boven de bakkerij?). Waar hij na 1930 werkte, weet ik niet. Waarschijnlij k was hij gestopt met werken.

M. van Spiegel Szn was voorzitter van de Mannenafdeling van Gemiloes Chasodiem vanaf 1899 (in 1932 161 leden; in 1937). In 1932, bij het 40-jarig bestaan van de sjoel, heeft hij een stukje in het NIW geschreven.

Hij was in 1915 kiesgerechtigd lid van de Joodse Gemeente in Deventer en betaalde een bijdrage van 11,44. Hij stelde zich niet verkiesbaar.

Meyer S. van Spiegel was in 1917 lid van de feestcommissie voor de herdenking van het 25-jarig bestaan van de synagoge. In 1928 was er een feestelijke afsluitende studiedag; Meyer S. van Spiegel was er toen ook. Hij was in die tijd lid van de kerk enraad van de Joodse Gemeente in Deventer. Ook was hij weer voorzitter van de feestcommissie tijdens de feestelijke herdenking van het 40-jarig bestaan van de synagoge in 1932. Namens Gemiloes Chasodiem voerde hij het woord De vereniging bood gebr andschilderde ramen met de twaalf stammen van Israèel, waarin de eenheid van de stammen werd gesymboliseerd, aan. In 1934 vierde hij zijn 25-jarig jubileum als voorzitter van Gemiloes Chasodiem.

In 1937 collecteerde hij en vroeg leningen voor Jeschiewous (jesjiwot, enk. jesjiwa, academies voor rabbijnse studies), ziekenhuizen e.a. in het buitenland. De bijdragen lopen terug (crisisjaren). (NIG nr. 61, jaarverslag kerkenraad over 1937 ) In 1941 werd Meijer van Spiegel, Nieuwstraat 74, door de Joodse Raad aangeslagen voor 50,-. (Hij was echter al eerder verhuisd naar de Brinkpoortstraat; misschien liep men bij de Joodse Raad achter met het adressenbestand; misschien was hij te rugverhuisd naar de Nieuwstraat).

Hij was zelf lid van de afdeling Deventer van de Joodse Raad. Hij betaalde in 1942 50,- belasting aan de Joodse Raad: dit wijst op een redelijke welstand.

In mei 1942 is Meyer van Spiegel ondergedoken (Notulen kerkenraad). Op een namenlijst van de Deventer politie staat dat hij niet in zijn woning verblijft: 'gearresteerd door de politie'. (SAD, Politiearchief nr. 843, doos 502) Op 17 augustus 194 2 is Meyer van Spiegel als een van de eerste Deventenaren in Auschwitz omgebracht. Dat feit was toen in Nederland nog niet bekend: zijn vrouw wordt nog mevr. M. van Spiegel genoemd en niet weduwe.
Married 3 Aug 1904 Amersfoort to:
Esperance Louise Rubens, birth 16 Feb 1873 Amsterdam, died 4 Jun 1943 Sobibor, Polen, daughter of Hartog Meijer Rubens and Doortje Benedictus Dusnus
Andere huisgenoten:
Schoonmoeder Doortje Rubens-Dusnus (Wd. Hartog Meijer Rubens)

Schoonzuster Branca Strausz-Rubens

Documentatie: Meyer S. staat op foto blz 56, 114; Branca op DJT-foto blz 75, vB. 'Over de Nieuwstraat gesproken' van H. Korteling, waar het gaat om de bakkerij De Leeuw. Foto A. Toncman, echtgenoot dochter Esther, blz. 40 'Weinigen van velen. Not ulenboek 1940-1942', Dirk Mulder e.a. 1995 (in EHC);
Verslag Gemiloes Chasodiem olv voorzitter M.S. van Spiegel in NIW 8-7-1927.
Verslag Gemiloes Chasodiem olv president M. van Spiegel in NIW 27-11-1931
Meijer heeft stuk geschreven over Gemiloeth Gasodiem tbv 40-jarig bestaan synagoge in NIW 12-8-1932:
Persbericht over 25-jarig jubileum als voorzitter van Gemiloes Chasodiem van M.S. van Spiegel in NIW 16-11-1934:
Verlovingsaank. Esther van Spiegel (Nieuwstr 74) en Abraham Toncman (Oude Pekela) in NIW 30-10-1936:
Vergadering Gemiloes Chasodiem olv President M.S. van Spiegel in NIW 24-12-1937
Over Esther van Spiegel en Abraham Toncman in kahilla Pekela in NIW 24-12-1965:

3) Falk van Spiegel, birth 25 MEI 1881 Deventer, died 15 Apr 1939 Deventer, occupation: Bakker, Bakker, Opzichter (ambtenaar) Israelische Gemeente
Hij wordt in het Deventer adresboek van 1938/39 F.S. van Spiegel genoemd.

Dankwoord voor getoonde belangstelling door Falk van Spiegel in NIW 13-11-1925.

Grafsteen Falk van Spiegel in EHC (IMG 4612). to:
Elizabeth Gazan, alias: Elisabeth, birth 3 MEI 1890 Zwolle, died 17 Sep 1943 Auschwitz, Polen, daughter of Meijer Gazan and Saartje Nihom
Actie juli '40 12,- (familie wed. F. van Spiegel)
Actie '41 vlgs. Richtlijnen 12,-
Bijdragen '42 - '43 12,-
1,- voor 1942/43

Wed. Elisabeth van Spiegel-Gazan woonde vanaf 1939 met Joseph van Spiegel op Brinkgreverweg 12. In 1942 wordt zij vermeld met drie zoons op Brink 21.

Elisabeth is samen met haar zoon Joseph in Westerbork aangekomen op 6-3-1943 en op 14-9-1943 op transport naar Auschwitz gegaan.

4) Sara van Spiegel, birth ONG 1883, died 3 Sep 1926 Apeldoorn, Apeldoornsche Bosch, Zutphensestraat 106, buried Deventer, Joodse begraafplaats, nr. 289

Main index A-Z