Freerk Engers

Deventer v. 1.2

Family page

Freerk Engers, birth 8 Feb 1843 Assen, Akevoth Veltman Family Page, died 26 OKT 1906 Deventer, Joodse begraafplaats, nr. 160, Zie zijn pagina op Joods Monument, occupation: Dansleraar, son of Mozes Marcus Engers and Janna Hofsink
Foto in het Drents Archief: http://www.drentsarchief.nl/beeldbank/AG00439

Dhr. Engers was balletmeester tijdens 25-jarig bestaan synagoge Zutphen in NIW 22-7-1904:
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010871743%3Ampeg21%3Ap004%3Aa0012
Married 16 Nov 1882 Aengwirden to:
Engeltje Izaaks Veltman, birth 3 Apr 1845 Aengwirden, died 1 Jan 1942 Deventer, Joodse begraafplaats, nr. 381, Advertentie in NIW 9 januari 1942 (zie ook steen op Joods Monument), daughter of Sara van Gelderen and Izaak Veltman
In 1942 woonde zij bij het gezin van haar dochter en schoonzoon Frans Adelaar in.

Engeltje komt voor op de belastinglijsten van de Joodse Raad (NIOD): zij hoefde geen bijdrage te betalen. Zij werd van de kaart van F. Adelaar overgeschreven naar een eigen kaart, maar is kennelijk wel op hetzelfde adres blijven wonen.

Documentatie: Overlijdensadvertentie van Engeltje Engers-Veltman in Joodsch Weekblad, 9-1-1942.

1) Johanna Sara (Jopie) Engers, birth 11 Dec 1883 Deventer, died 10 Jul 1967 Arnhem, occupation: Muziekonderwijzeres
Married 20 Jul 1910 Deventer to:
Frans Adelaar, birth 3 Feb 1884 Deventer, died 14 Jun 1950 Deventer, occupation: Koopman, Hij nam de textielgroothandel van zijn vader aan de Grote Overstraat 67 (Fa. M. Adelaar) over., son of Meijer Elias Adelaar and Frederika Jacoba van Raalte
Graaf van Burenstraat 7 (na 1954 omgenummerd naar 42)
In '42 tijdelijk Zwolseweg 110 (dus bij Jacques Cohen)
In '42 ook Emmaplein 19 (adres Leo Spanier)

Gift '38 38,10
Actie'39 10,-
Actie juli '40 100,- (betaalde 100,10)
Actie '41 vlgs. richtlijnen 500,-
Bijdragen '42 - '43 819,- (betaald 525,-)

F. Adelaar en F. Adelaar [dus Frans en Freerk] waren textielgroothandelaren. Aldus De Graaf van Burenstraat. Geschiedenis van een straat, p. 14. In dit boekje worden zij genoemd onder nummer 42; voor en tijdens WO II dus nummer 7. Frans Adelaa r (steeds F. Adelaar genoemd, dus misschien draai ik Frans en Frerik nog om) was in 1931 voorzitter van de Deventer Handelsvereeniging. In die hoedanigheid schreef hij een stukje 'Over den middenstand' in Deventer 1931. Haar nijverheid (Devente r 1931) p. 52. Hij prijst hierin de bloei van het Deventer winkelbedrijf, vooral in de Lange Bisschopstraat en de Nieuwstraat.

Op de Brink had de groothandel Adelaar voor de oorlog een showroom, nu op nr. 80.

Frans was was lid van de Gemeenteraad namens de rechts-liberale Vrijheidsbond. Hij was overigens steeds zonder kennisgeving afwezig. (SAD, Archief van de Secretarie van Deventer 1930-1950, nr. 179: uitslag van de verkiezingen vastgesteld op 17-6-1 931.) (Vgl.: Ied Erdtsieck p. 71). Evenals zijn broers Eduard en Henri was hij lid van de Deventer loge Veritas van de Odd Fellows. In 1926-27 was hij er voorzittend meester van. (Wiel Palmen, Independent Order of Odd Fellows. Veritas Loge no. 10 . Deventer 1901-2001, Deventer 2001, p. 19)

In 1915 was Frans Adelaar stemgerechtigd en verkiesbaar lid van de Joodse Gemeente van Deventer en betaalde hij een bijdrage van fl. 18,72.

Voor de oorlog hadden de Adelaars gewoonlijk twee tot drie dienstbodes in huis.

Zij waren buren van de familie J. Berlage (hij stierf in 1939), die op nr. 5 woonde. De beide zoons zijn medio 1942 ondergedoken - de oudste pas na aandringen van zijn moeder; hij had eerst het lot van de andere joden willen delen. De ouders doke n daarna ook onder, geholpen door Berlages zoon Hans, die zelf in dec. '44 door de SD is opgepakt en neergeschoten. Zie J. le Poole, 'Johannes Berlage (1913 - 1943)' in Deventer Jaarboek 1990, p. 57, 61, 62.

In mei 1942 komt een verzoek van de fam. Adelaar binnen bij de kerkenraad van de Joodse Gemeente een zerk te mogen plaatsen op het graf van wed. Eugeni Veltman. Mogelijk was deze Eugenie de grootmoeder van mevrouw Adelaar.

Volgens een politielijst van eind augustus 1942 stonden de Adelaars op Emmaplein 19 ingeschreven in het bevolkingsregister, maar waren zij vertrokken naar een onbekende woonplaats (ondergedoken). (SAD, Politiearchief nr. 843, doos 502)

Documentatie: Foto's echtpaar Adelaar (Frans en Jopie), van de textielgroothandel in de Grote Overstraat en showroom Brink + advertenties en briefhoofden in EHC. In 'Oud Bathmen' (juni 2004) staat een heel verhaal met foto's over de familie Polak . Brochure 'Leny's Lindeboom'. Grafstenen Frans Adelaar (nr. 40) en Johanna Sarah Adelaar-Engers (nr. 39) en Engeltje Engers-Veltman (nr. 381). Foto grafsteen Frits Adelaar (nr. ?) in EHC.
Ovl.adv.Frans Adelaar in 14-6-1950 in NIW 23-6-1950:
http://kranten.kb.nl/view/article/id/ddd%3A010873912%3Ampeg21%3Ap010%3Aa0079

2) Izaak Engers, birth 20 Sep 1885 Deventer, died 2 Jul 1964 Leiden, occupation: Eerste luitenant der Infanterie to:
Bernhardina Weinberg, alias: Dina, birth 18 Apr 1888 Freysen, Duitsland, died 13 Nov 1977 Leiden, daughter of Baruch Weinberg and Henriette Speijer
https://www.vernoeming.nl/de-nederlandse-overlevenden-van-theresienstadt

Main index A-Z