Levie de Leeuw

Deventer v. 1.2

Family page

Levie de Leeuw, alias: Louis, birth 5 Sep 1900 Hengelo, died 30 Jun 1944 Midden-Europa, occupation: Bakker, son of David de Leeuw and Jette Hoogstraal
Community Joods Monument: http://www.communityjoodsmonument.nl/person/135913/nl

Gift '38 5,-
Actie'39
Actie juli '40 50,-
Actie '41 vlgs. Richtlijnen 50,-
Bijdragen '42 - '43 55,66
4,65 voor 1942-43 (NIG nr. 54)

Omstreeks 1925 samen met David Abraham de Leeuw vermeld als synagogebezoeker in Deventer.

L. de Leeuw had een koshere brood-, beschuit- en banketbakkerij. Op de etalage stond O.R.T. (Onder Rabbinaal Toezicht). Na de oorlog heeft in het pand lange tijd bakker Boerkamp gezeten, die speciaal voor joodse mensen nog galletjes bakte. Na Boer kamp is daar een bakkersfamilie in gekomen die de bakkerij en het logement weer De Leeuw hebben genoemd, ter eerbetoon aan de joodse bakkerij die er voor de oorlog zat. In de etalage herinneren hier nog enkele artikelen aan. Ook hangt er nog ee n prijslijst uit 1940 voor Pesach (Joods Pasen). Voordat Levie de Leeuw hier een bakkerij vestigde, was het pand in gebruik als slagerij van Meyer van Spiegel.

Levie de Leeuw stond in 1942 op een lijst van 'Gesperrte', waarschijnlijk voorlopig als bakker onmisbaar verklaard. (NIG nr. 68) Boven De Gruyter op de hoek van de Nieuwstraat en de Engestraat (nu vlaaienwinkel) zat in de oorlog de familie De Leeu w van de bakkerij ondergedoken en zijn daar verraden en weggevoerd. Zij konden er terecht nadat de familie Brauner in 1942 was weggevoerd. Hierover vertelt ook mevrouw Brouwer-Hunink. Gearresteerd op 21-11-43. In Nationaal Archief, DG Pol doss 100 9 inv. Nr. 463, 449, 451: In november 1943 of daaromtrent heeft opperwachtmeester W samen met corpschef van politie P vier Joden (fam. De Leeuw) gearresteerd. Zij waren ondergedoken bij wed. H. Keizer - Neeltje van den Brink aan de Nieuwstraa t 91 (nu nummer 2) te Deventer. P beval opperwachtmeester W 's avonds om 11 uur op de hoek van de Nieuwstraat en de Engestraat op hem te wachten. Op dat uur verscheen P met opperwachtmeester Van Z. Keizer had een woning op de eerste verdieping. Zi j vonden een slaapkamer met bedden die beslapen waren. Achter een schot op de zolder bleek het gezin De Leeuw verborgen te zitten. Zij werden meegenomen naar het bureau. De zoon van weduwe Keizer, Henk, is door W naar de SD in Arnhem gebracht. Hen k is naar het concentratiekamp Amersfoort gebracht en op 20 juli 1944 weer vrijgelaten. Volgens Jacques de Leeuw (1930), zoon van Henri, is de familie De Leeuw verraden door Stokking, een groenteboer die tegenover hen woonde en jaloers op hen was . (een gerucht dus) to:
Louise Bos, alias: Wies, birth 27 Sep 1901 Deventer, died 11 Feb 1944 Auschwitz, Polen, daughter of Jacob Bos and Mina Frommet Ehrenreich
Leentje, Fie en Wies hadden een betrekking als dienstbode.

Wies kwam april 1928 vanuit Hengelo bij haar moeder wonen. Zij was getrouwd met bakker Louis de Leeuw en dus de moeder van Jetje en Japie.

1) Jetje de Leeuw, birth 30 Dec 1930 Deventer, died 11 Feb 1944 Auschwitz, Polen
Een dochter van C. de Bondt, die leraar banketbakken was aan de ambachtsschool en Levie de Leeuw als bakker goed kende, vertelt dat zij voor de oorlog bij Jetje de Leeuw op de kleuterschool gezeten heeft. Zij herinnert zich een kringspelletje waar bij het volgende liedje gezongen werd:

Ik loop alleen door deze gang
En ik ben helemaal niet bang
Ik tik twee kinderen op de rug
Die maken samen heel vlug
Een mooie poort
Zoals het hoort
En maak wat voort
Poort blijft open
Poort blijft open
Tot wij zijn erdoor gekropen
Als de poort zich straks weer sluit
Kunnen wij er niet meer uit.

Het Rapportboekje van Jetje de Leeuw, leerlinge van de Israelitische Godsdienstschool te Deventer wordt nog in het archief bewaard. Het boekje begint met de cursus 1937 - 1938 in de 1e klas. Ze heeft steeds goede cijfers en ze gaat steeds over . In de eerste klas hebben de leerlingen lezen, schrijven, lofzeggingen en aan het eind van het jaar gebeden, Hebreeuwse taal, gedrag en vlijt. De heer B. Behr geeft les. In klas 2 komt er godsdienstleer bij. In klas 3 de Pentateuch. In kla s 4 in het laatste deel van de cursus 1940 - 1941 toontekens en vorderingen. Onderwijzer Roeper. In klas 5 profeten in het eerste trimester. Er staat bij: 'Gaat over! Wegens reorganisatie blijft deze klasse, klasse V heten'. In die klasse V zij n er alleen in januari 1943 nog cijfers. De naam van de onderwijzer is onleesbaar. (NIG nr. 47)
Van Jetje de Leeuw is een liedje overgeleverd:
Mijn vader was een joodje,
Mijn moeder een jodin,
Dus kun je wel begrijpen,
Dat ik ook een joodje bin

De kinderen stonden in twee kringen opgesteld, ÔeÔen in het midden en een
grotere aan de buitenkant. De gang was de open ruimte tussen de twee kringen.
De poort ontstond doordat twee kinderen de handen boven hun hoofd tegen
elkaar hielden. Voor deze mevrouw hebben de laatste twee regels achteraf een
onheilspellende, profetische betekenis gekregen. (Gesprek met Herman Vrielink
tijdens haar bezoek aan het Etty Hillesum Centrum op 20-11-2004)

2) Jacob de Leeuw, birth 21 Jan 1933 Deventer, died 11 Feb 1944 Auschwitz, Polen
Jacob ging in 1942 over van de 2e naar de 3e klas van de Joodse LS aan de Assenstraat met het volgende rapport (NIG nr. 45):

- Klasse II - Lez. - Schr. - Rek. - Taal - Tek.
- Jacob de Leeuw 7 - 6 - 6 - 7 - 5

Main index A-Z