Prof David Simons

Alexander Duparc Collection

Family page

Prof David Simons, birth 3 Nov 1860 's-Gravenhage, died 3 Sep 1930 Utrecht, buried Wassenaar, occupation: Hoogleraar Strafrecht Utrecht, son of Mozes Simons and Kaatje De Sterke
Hoogleraar R.U. Utrecht 1897-1928, Ridder Ned. Leeuw.
Simons, David, jurist ('s-Gravenhage 3-11-1860 - Utrecht 3-9-1930). Zoon van Mozes Simons, winkelier in passementerieen en manufacturen, en Kaatje de Sterke. Gehuwd sinds 24-1-1888 met Marianna Wilhelmina van Raalte. Uit dit huwelijk werden 1 zoo n en 1 dochter geboren.
Simons studeerde rechten in Leiden, waar hij in 1883 promoveerde op het onderwerp De vrijheid van drukpers in verband met het Wetboek van Strafrecht ('s-Gravenhage, 1883). Na zijn promotie vestigde Simons zich als advocaat in Amsterdam, tot hi j in 1897 mr. S.M. Pols opvolgde als hoogleraar in het strafrecht en de strafvordering in Utrecht met de intreerede De verdediging in het strafproces (Haarlem, 1897). Dertig jaar heeft Simons dit ambt vervuld. Op 12 december 1927 legde hij, daarto e door gezondheidsredenen gedwongen, zijn functie neer. Drie jaar later overleed hij.
Naast G.A. van Hamel was Simons de belangrijkste strafrechtsjurist van zijn tijd. Simons was een werkzaam man, die veel publiceerde. Hij was o.m. van 1888 tot 1902 redacteur van Het Paleis van Justitie, van 1890 tot 1929, redacteur van Themisen va naf 1890 tot zijn dood redacteur van het Tijdschrift voor Strafrecht. In al deze tijdschriften verschenen op regelmatige tijdstippen artikelen van zijn hand over de meest uiteenlopende onderwerpen op zijn vakgebied het straf- en strafprocesrecht . Daarnaast had hij vanaf 1902 tot 1930 zitting in de redactie van het Weekblad van het Recht, waarin hij belast was met de selectie van te publiceren rechterlijke uitspraken over het straf- en strafprocesrecht, die hij, ondertekend met D.S., som s van kritische aantekeningen voorzag. Hij trad driemaal, in 1888,1899 en 1915, als preadviseur op voor de vergadering van de Nederlandsche Juristenvereeniging. Als hoogleraar schreef Simons verschillende leerboeken. Deze boeken waren in eerste in stantie bedoeld als studieboeken voor studenten, maar werden ook veel in de praktijk geraadpleegd. In 1929 liet hij een meer populair-wetenschappelijk werk het licht zien, getiteld Problemen van het strafrecht (Amsterdam, 1929), waarin hij een ove rzicht gaf van zijn denkbeelden die hij in de loop der jaren had gevormd.
Op het gebied van het strafrecht stelde Simons zich principieel op het standpunt: geen straf zonder schuld. Dit uitgangspunt bracht hem tot afwijzing van de tot 1916 in de rechtspraak gehuldigde zg. leer van het materi?le feit, d.w.z. dat er te r zake van een veroordeling wegens een overtreding geen schuld bij de dader behoefde te worden vastgesteld. De grondregel 'geen straf zonder schuld' betekent in de opvatting van Simons niet, dat de straf evenredig zou moeten zijn met het opze t of de schuld van de dader (vergeldingsstrafrecht). Simons verwierp de gedachte dat bij een dader de mate van schuld of opzet in zedelijke zin zou kunnen worden vastgesteld. Simons geloofde niet in de vrijheid van de mens zijn wil in dit opzich t te bepalen en objectiveerde daarom de begrippen opzet en schuld, d.w.z. hij zag ze als uitdrukking van het oordeel dat de dader bewust het door de wet verbodene had gedaan (opzet) of dat hij met gemis van de vereiste voorzichtigheid hetgee n de wet verbood, had verricht (schuld). Hij ziet het doel van de straf dan ook niet in een vergelding van schuld of opzet, maar als een middel tot preventie van strafbaar gedrag, het voorkomen van strafbare feiten door anderen of door de dader . Het grootste probleem waarmee hij zijn hele leven is bezig geweest was de vraag naar de rechtvaardiging van strafoplegging bij iemand, die geen schuld had maar wiens gedrag hoogst gevaarlijk was gebleken voor de gemeenschap.
Simons hechtte grote waarde aan de vrijheid van het individu, in het bijzonder in het strafproces en het is voornamelijk op dit rechtsgebied dat Simons zijn sporen heeft nagelaten. Simons was de grote voorvechter van de uitbreiding van de rechte n van de verdachte in het strafproces. Het strafproces zoals het Wetboek van Strafvordering uit 1838 dit kende liet de verdachte in het voorbereidend onderzoek nauwelijks als partij toe. Tegen dit stelsel, met name voor een vrij verkeer tussen ver dachte en raadsman in het onderzoek heeft Simons lang gestreden. Hij had zitting in de staatscommissie die in 1913 een ontwerp voor een nieuw wetboek van strafvordering aan de minister voorlegde. In dit ontwerp heeft Simons veel van zijn denkbeeld en kunnen realiseren. Het ontwerp heeft zonder essentiele wijzigingen in 1926 geleid tot het huidige Wetboek van Strafvordering.
Simons was geen groot dogmaticus, die een perfect passend systeem van het straf- en strafprocesrecht opbouwde. Voor alles ging het hem om menselijkheid in het strafrecht. Vandaar de beroemd geworden slotwoorden in zijn afscheidsrede in 1927 als ho ogleraar: 'Ons strafrecht zal humaan zijn of niet zijn! (Een woord tot afscheid. 's-Gravenhage, 1928).
P: <pgedeelte>Leerboek van het Nederlandsche Strafrecht (Groningen, 1904-1907. 2 dln. 6e bijgew. dr. door W.P.J. Pompe (Groningen, 1937-1941. 2 dln:); Beknopte handleiding tot het Wetboek van strafvordering. 7e dr. (Haarlem, 1925).
J. de Louter in Weekblad van het Recht 92 (1930) 12171 (6 september) l, 4; W.P.J. Pompe, 'Het wetenschappelijk levenswerk van prof.dr. D. Simons', ibidem 93 (1931) 12244, 12245, 12246 (24, 26, 28 februari) 1, 1, 1; idem. Geschiedenis der Nederland se strafrechtswetenschap sinds de codificatie-beweging (Amsterdam, 1956) II, 387-417 [= Geschiedenis der Nederlandsche Rechtswetenschap. II:3]; idem in Ars Aequi 16 (1967) 183-185.
S.A.M. Stolwijk
Oorspronkelijke versie opgenomen in: Biografisch Woordenboek van Nederland 1 (Den Haag 1979)
Laatst gewijzigd op 18-01-2007
Married 4 Jan 1888 's-Gravenhage to:
Marianne Wilhelmina Van Raalte, birth 6 OKT 1863 Leiden, died 17 Jan 1947 Utrecht, daughter of Lion Joseph Van Raalte and Ester Simons

1) Estella Simons, birth 5 Nov 1888 Amsterdam, died 30 Jan 1989 Wassenaar, occupation: advocaat,procureur Utr.
Officier in de orde van Oranje Nassau.

2) Marinus Julius Simons, birth 18 Jun 1891 Amsterdam, died 14 Feb 1945 Bergen-Belsen, occupation: Directeur Esveha
April 1942: Josef Israelslaan 55, Den Haag to:
Caroline Edersheim, birth 3 Feb 1896 's-Gravenhage, died 3 Feb 1945 Bergen-Belsen, daughter of Eliazar ( Eliezer ) Edersheim and Sara Polack
Bernard Edersheim, advocaat Den Haag, 22 juli 1886 - Arnhem, 29 juni 1943

Main index A-Z